آهن سفید و آهن خاکستری؛ چه تفاوتی دارند؟

آهن سفید و آهن خاکستری، دو نوع فولاد کاری شده هستند که در صنعت ساخت و ساز، خودروسازی، ساخت سفینه و هواپیما، تجهیزات صنایع نفت و گاز و ... استفاده می‌شود. این دو نوع آهن در اساس ترکیب شیمیایی‌ای که دارند تفاوت دارند.

آهن سفید معمولاً شامل سه ترکیب اصلی است که عبارتند از: آهن، کربن و منگنز. برای افزایش خاصیت پایداری و مقاومت در برابر خوردگی، مقدار کمی فسفر و گوگرد نیز به آن اضافه می‌شود.

اما آهن خاکستری ترکیب شیمیایی متفاوتی دارد و علاوه بر آهن، کربن و منگنز، شامل سیلیکون نیز است. این نوع فولاد دارای خاصیت بازتابندگی نور کمتری نسبت به آهن سفید است و همچنین رنگ آن نیز تیره‌تر است.

تفاوت دیگری که می‌توان بین آهن سفید و آهن خاکستری نام برد، قیمت آن‌ها است. معمولاً آهن خاکستری به دلیل داشتن مقاومت بیشتر در برابر سایش و خوردگی، قیمت بیشتری نسبت به آهن سفید دارد. همچنین، با توجه به اینکه آهن خاکستری در خصوصیاتی نظیر مقاومت به خوردگی، چقرمگی، مقاومت در برابر حرارت، مقاومت در برابر فشار و ... برتری دارد، معمولاً در تجهیزات صنایع پتروشیمی و هواپیمایی استفاده می‌شود.

بنابراین، با توجه به تفاوت در ترکیب شیمیایی و خصوصیات فیزیکی و مکانیکی، قیمت آهن سفید و آهن خاکستری ممکن است متفاوت باشد. در هر صورت، برای استفاده صحیح از هر نوع فولاد، موارد مورد نظر، مقاومت مورد نیاز و توابع دیگر نیز باید مد نظر قرار گیرند.

تفاوت‌های آهن سفید و آهن خاکستری

آهن یکی از مواد سخت و مقاوم است که در صنایع مختلف به کار می‌رود و به دلیل خواص فیزیکی، شیمیایی و قیمت‌های متفاوت، انواع مختلفی دارد. دو نوع مهم آهن، آهن سفید و آهن خاکستری هستند که هر کدام خصوصیات و کاربردهای خود را دارند.

آهن سفید، همچون نامش، رنگ سفید دارد و معمولاً با عناصر آلیاژی مانند نیکل، کروم، مولیبدن و وانادیوم ترکیب شده است. این نوع آهن، دارای مقاومت بالاتر در برابر خستگی و کشش است و به دلیل ترکیب با آلیاژ‌های مختلف به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین آهن‌های مورد استفاده در صنایع مختلف مانند خودروسازی، هوافضا، ماشین‌آلات، لوازم آشپزخانه و... به شمار می‌رود. معمولاً قیمت آهن سفید بیشتر از آهن خاکستری است.

آهن خاکستری، رنگ خاکستری داشته و بیشتر با عناصری مانند کربن، سیلیسیم و فسفر ترکیب شده است. این نوع آهن در بسیاری از مصارف مانند تولید پایه‌ها و قطعات ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل روند تولید و پردازش آسان‌تر، قیمت آهن خاکستری معمولاً کمتر از آهن سفید است.

در کل، تفاوت بین آهن سفید و آهن خاکستری، در ترکیب شیمیایی و خصوصیات فیزیکی و مکانیکی آن‌ها است که بسته به نیاز و کاربرد، هر کدام ممکن است برای صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرند. علاوه بر این، قیمت آهن هم بسته به نوع و کیفیت آن متفاوت است که در برخی موارد، قیمت آهن سفید بیشتر و در برخی موارد، قیمت آهن خاکستری کمتر است. استفاده از هر کدام، بسته به نیاز و مصرف، می‌تواند متفاوت باشد و باید با تحقیق کافی، خرید مناسبی صورت گیرد.

آهن سفید چطور به دست می‌آید؟

آهن سفید یا فولاد سفید یکی از محصولات فلزی است که بوسیله‌ی تولید کنندگان صنعتی تولید می‌شود. برای تهیه این فولاد، مواد اولیه‌ی آن شامل آهن اسفنجی، کربن و فلزات آلیاژی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هزینه این مواد اولیه بسیار مهم بوده و برای تعیین قیمت فولاد سفید نیز بسیار تاثیرگذار است.

در جهان، قیمت فولاد سفید در بازارهای مختلف تاثیر دارد و تنوع قیمت‌های موجود نسبت به سایر محصولات فلزی بیشتر است. علاوه بر قیمت مواد اولیه‌ی مورد استفاده، فرایندهای تولید و پخش، هزینه‌های حمل و نقل، اقتصاد کلان و نقش آن در بازار نیز بر روی قیمت فولاد سفید تاثیرگذار است.

در ایران نیز، قیمت فلزات و محصولات فلزی اغلب تاثیر چشمگیری بر صنایع دارند. در گذشته، این قیمت‌ها موجب تاثیرات زیادی بر بازار مسکن و صنایع دیگر شده‌اند. با این حال، با وجود دسترسی به مواد اولیه‌ی آهن‌ اسفنجی مناسب و توانایی تولید فولاد سفید در کشور، قیمت فولاد سفید در ایران نیز به طور گسترده ثابت شده و در بازارهای مختلف قابل دسترس است.

به طور خلاصه، قیمت فولاد سفید بستگی به عوامل مختلفی دارد که از مواد اولیه تا اقتصاد کلان و بازارهای مختلف شامل می‌شوند. در ایران، علاوه بر موارد فوق، نیز درنظر گرفتن مهلت پرداخت، شرایط صادرات و تحریمات و دلار‌های بازار روز نیز بسیار مهم است. این عوامل همانند دیگر نشانه‌های اقتصادی، بسیار پویا هستند و قیمت فولاد سفید را در بازار به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهند.

آهن خاکستری چطور به دست می‌آید؟

آهن خاکستری از جمله انواع فولاد است که در صنایع ساختمانی، اتومبیل‌سازی، فضایی، دریایی و... بکار می‌روند. این فولاد، از آهن و کربن با درصد مشخصی تشکیل شده است و نسبت کربن به آهن در آن از ۰٫۰۲ تا ۲٫۱۴ درصد است. این فولاد، با کمترین مقدار کربن ساخته می‌شود که درصد تولید آن از هر ۱۰۰ کیلوگرم فولاد، حدوداً ۹۰ تا ۹۵ کیلوگرم است.

با توجه به اینکه آهن خاکستری نوعی فولاد است، قیمت آن همانند دیگر انواع فولاد وابسته به قیمت آهن معمولی است. قیمت آهن، به دلیل وجود در بازارهای زیادی مانند بازارهای کشورهای مختلف، متغیر است و تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند عرضه و تقاضا، تحریم‌ها و... قرار می‌گیرد.

در کشور ما، قیمت آهن با توجه به نیاز بازار و بازار پایانه‌های فروش در استان‌های مختلف، اعلام می‌شود. همچنین، هر ساله در بودجه کشور، برای خرید آهن و فولاد، اعتباری در نظر گرفته ‌می‌شود که در نهایت منجر به کاهش قیمت این محصولات می‌شود.

در نتیجه، برای دست‌یابی به آهن خاکستری، باید قیمت آهن را در بازارهای مختلف پیگیری کنید و با توجه به نیاز خود، به خرید آن اقدام نمایید. همچنین، به دلیل تأثیر مستقیم قیمت آهن بر قیمت آهن خاکستری و دیگر انواع فولاد، باید در نظر داشت که قیمت آن‌ها به شدت تحت تأثیر عوامل بازار قرار دارند.

محاسن و معایب آهن سفید و آهن خاکستری

پیشتر مورد توجه افراد و سازمان‌ها بود که در فرآیند ساخت و ساز و همچنین تولید اجناس صنعتی از آهن سفید و آهن خاکستری استفاده می‌شود. دو ماده‌ی آهن سفید و آهن خاکستری هر دو درصد بالایی از آهن را دارند و دارای خواصی متفاوت از یکدیگر هستند.

محاسن آهن سفید از جمله روکش صفحات فلزی، طراحی و ساخت سازه‌ی فلزی، تولید درب و پنجره‌ی فلزی، ساخت میز و صندلی فلزی، بنا سازی سازه‌های سطحی و عمودی و کاربرد در صنایع خودرو، هوا فضا و ساختمانی هستند. همچنین این نوع آهن در مقایسه با آهن خاکستری با داشتن مشخصات ویژه‌ای مانند خاکستری بودن رنگ، دوام بیشتر و داشتن ظاهری شیک‌تر قابل توجه است.

با این حال، یکی از عیب‌های آهن سفید مربوط به قیمت بالای آن است. این ماده دارای قیمتی بسیار بالاست و به دلیل هزینه بالای تولید آن، استفاده از آهن سفید در بعضی از پروژه‌ها و تولیدات محدود شده است.

آهن خاکستری از جمله‌ی فلزات پرکاربرد در تولیدات صنعتی می‌باشد و از آن برای ساخت تجهیزاتی همچون شیرهای ترمز، پمپ‌های آب، درب‌ها، پره‌هاي توربين و ساير قطعات صنعتی استفاده می‌شود. همچنین قیمت این نوع آهن به دلیل رونق بیشتر تولید آن، کمتر از آهن سفید است.

عیب آهن خاکستری مربوط به رنگ آن است، یعنی گاهی اوقات در بعضی پروژه‌ها و تولیدات در افت نسبی زیبایی‌ و جذابیت قرار می‌گیرند. همچنین، به دلیل ترکیبات شیمیایی خاصی که در آن وجود دارد، نسبت به آهن سفید، دارای ضعف‌های بیشتری است.

به طور کلی، در انتخاب بین آهن سفید و خاکستری، نیازمندی‌های پروژه و میزان هزینه‌ای که برای آن در نظر گرفته می‌شود تعیین‌کننده‌ است و باید با به دست آوردن اطلاعات دقیق و کافی، تصمیم‌گیری صحیح و مناسب انجام گیرد.

کاربردهای آهن سفید و آهن خاکستری در صنعت

وضعیت قیمت آهن در بازار به عنوان یکی از عوامل مهم در تعیین روند کاربرد آهن سفید و آهن خاکستری در صنعت است. آهن سفید یا فولاد سبک به دلیل ویژگی هایی نظیر سبکی، جذب کمتر حرارت، قابلیت انعطاف و همچنین پایداری در مواجه با شرایط نامطلوب آب و هوایی، در فعالیت هایی زیرساختی به کار می رود. قیمت آهن سفید در بیشتر نقاط جهان بیشتر از قیمت آهن خاکستری است، در برخی موارد به دلیل نوسانات بازار، قیمت این نوع فلز نیز پایین می آید.

اما آهن خاکستری با توجه به مقاومت بیشتر در مواجه با شرایط خشن، به همراه مقاومت بازشدگی خوب و قابلیت پردازش بالا، در صنایع ساخت و ساز، بسته بندی، ماشین آلات و کمدتور، تجهیزات آب و فاضلاب، کارهای ساختمانی و ... کاربرد دارد. قیمت آهن خاکستری در مقایسه با آهن سفید کمی پایین تر است اما در برخی موارد نوسانات بازار موجب می شود قیمت آهن خاکستری نیز بالا رود.

در زمان های اقتصادی ضعیف، با توجه به افزایش قیمت برخی مواد اولیه، نیاز به کاهش هزینه ها به شدت احساس می شود و صنایع سخت و سنگین نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در چنین شرایطی نیز تحقیق در مورد جایگزین های بهینه از جمله فولاد ارزان تر و سبک تر مورد توجه قرار می گیرد. باید توجه داشت که بسته به روش افزایش سبکی و مقاومت محصول نهایی، بر روی قیمت آن تاثیرات مختلفی دارد. بهتر است قبل از انتخاب محصول نهایی، تحقیق بیشتری انجام شود تا بهینه ترین روش و مواد مورد استفاده انتخاب شوند.